
Η ελληνική οικονομία δείχνει σημάδια μεγάλης κόπωσης, με δομικές αδυναμίες που πλέον γίνονται εμφανείς. Τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για τον Ιούνιο προκαλούν ανησυχία: ενώ πέρυσι τον ίδιο μήνα η χώρα κατέγραφε πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, φέτος εμφανίστηκε έλλειμμα ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Η θετική δυναμική που είχε καταγραφεί τους πρώτους μήνες του έτους φαίνεται να εξανεμίζεται, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα ότι η ελληνική οικονομία παραμένει ευάλωτη.
Στο πρώτο εξάμηνο, το συνολικό έλλειμμα διαμορφώθηκε σε 7,6 δισ. ευρώ. Αν και μικρότερο από πέρυσι, παραμένει αρκετά υψηλό για να αναδεικνύει την επίμονη ανισορροπία στις συναλλαγές με το εξωτερικό, η οποία φαίνεται να είναι δομικό πρόβλημα, όχι απλώς παροδικό φαινόμενο.
Οι εισαγωγές καλπάζουν – οι εξαγωγές υποχωρούν
Η εικόνα στο εμπόριο αγαθών είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Οι εξαγωγές εμφανίζουν στασιμότητα ή υποχώρηση, ενώ οι εισαγωγές κινούνται ανοδικά, εντείνοντας τις πιέσεις στο εμπορικό ισοζύγιο. Η τάση αυτή ακυρώνει σε μεγάλο βαθμό τις βελτιώσεις των προηγούμενων μηνών και αποκαλύπτει την υπερβολική εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τις εισαγωγές, η οποία λειτουργεί ως τροχοπέδη για τη συνολική ανταγωνιστικότητα της χώρας.
Η αύξηση των εισαγωγών, σε συνδυασμό με τη στασιμότητα των εξαγωγών, στερεί από την οικονομία πολύτιμο «οξυγόνο». Σε συνθήκες διεθνούς αβεβαιότητας και έντονων πιέσεων στις αγορές, η αδυναμία των ελληνικών εξαγωγών να διατηρήσουν θετική δυναμική μετατρέπεται σε βασικό κίνδυνο για την οικονομία, περιορίζοντας σημαντικά τα θετικά μηνύματα που είχαν σταλεί τους προηγούμενους μήνες.
Τουρισμός: το μοναδικό αντίβαρο, αλλά ανεπαρκές
Ο τουρισμός συνεχίζει να προσφέρει ανακούφιση. Παρά τη μικρή μείωση στις αφίξεις, τα έσοδα αυξήθηκαν σημαντικά, ξεπερνώντας τον Ιούνιο τα 3 δισ. ευρώ. Στο εξάμηνο, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις έφτασαν τα 7,7 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση περίπου 11% σε σχέση με πέρυσι. Το ισοζύγιο υπηρεσιών εμφανίζει πλεόνασμα, περιορίζοντας μέρος της ζημιάς από το εμπορικό ισοζύγιο.
Ωστόσο, η θετική αυτή επίδοση δεν αρκεί για να αντισταθμίσει τις συνολικές πιέσεις. Οι μεταφορές συνεχίζουν να κινούνται αρνητικά, με αποτέλεσμα η συνολική εικόνα να είναι συγκρατημένη, παρά τα εντυπωσιακά τουριστικά νούμερα. Ο τουρισμός φαίνεται να λειτουργεί ως μοναδικός πυλώνας στήριξης, αλλά η χώρα χρειάζεται περισσότερα εργαλεία για να αντιστρέψει τις πιέσεις που προκαλεί η υπερβολική εισαγωγική εξάρτηση.
Στα εισοδήματα, οι καθαρές πληρωμές για τόκους και μερίσματα συνεχίζουν να επιβαρύνουν την εικόνα, ενώ το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε μικρό έλλειμμα τον Ιούνιο. Παρά ταύτα, στο πρώτο εξάμηνο το ισοζύγιο κεφαλαίων εμφάνισε πλεόνασμα άνω του 1 δισ. ευρώ, χάρη σε καλύτερες ροές στη γενική κυβέρνηση. Επιπλέον, η αυξημένη παρουσία ξένων επενδυτών στην αγορά ελληνικών ομολόγων δείχνει εμπιστοσύνη προς την ελληνική οικονομία, αλλά δεν μπορεί να κρύψει τα βασικά δομικά προβλήματα που παραμένουν.
Η συνολική εικόνα δείχνει μια οικονομία που εξακολουθεί να εξαρτάται υπέρμετρα από τις εισαγωγές, ενώ οι εξαγωγές δυσκολεύονται να διατηρήσουν τη δυναμική τους. Ο τουρισμός λειτουργεί ως βασικός πυλώνας στήριξης, αλλά δεν επαρκεί για να αντιστρέψει τις πιέσεις. Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, που έφτασαν τα 15,3 δισ. ευρώ, προσφέρουν ένα «μαξιλάρι» ασφάλειας, όμως η ανάγκη για ενίσχυση της εξωστρέφειας και περιορισμό της εισαγωγικής εξάρτησης παραμένει πιο επιτακτική από ποτέ.