Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν πέτυχε όλα όσα θα μπορούσε να ελπίζει στην Αλάσκα. Στον αντίποδα, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πέτυχε πολύ λίγα — αν κρίνουμε από τους δικούς του δείκτες πριν από τη σύνοδο κορυφής.

Το ερώτημα πλέον είναι αν ο Τραμπ εξασφάλισε κάποια μέτρια κέρδη ή έσπειρε τους σπόρους για τη μελλοντική ασφάλεια της Ουκρανίας σε περίπτωση που επιτευχθεί τελικά ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία, κάτι που δεν ήταν άμεσα εμφανές μετά τη σύνοδο κορυφής της Παρασκευής.

Και του έχουν απομείνει μερικά καυτά στρατηγικά ερωτήματα.

Παρά την ισχυρισμό του Τραμπ ότι έχει σημειώσει «μεγάλη πρόοδο» και ότι η σύνοδος κορυφής ήταν «10 στα 10», όλα τα σημάδια δείχνουν μια τεράστια νίκη για τον Ρώσο ηγέτη.

Η πολυτελής σκηνική παραγωγή του Τραμπ για την άφιξη του Πούτιν την Παρασκευή, με σχεδόν ταυτόχρονες εξόδους από προεδρικά αεροσκάφη και βόλτες στο κόκκινο χαλί, προσέφερε κάποια αποκατάσταση της εικόνας ενός ηγέτη που είναι παρίας στον υπόλοιπο Δυτικό κόσμο και ο οποίος κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία.

Και μέχρι το τέλος της συνάντησής τους, ο Τραμπ είχε προσφέρει μια τεράστια παραχώρηση στον επισκέπτη του, υιοθετώντας τη ρωσική θέση ότι οι ειρηνευτικές κινήσεις πρέπει να επικεντρωθούν σε μια τελική ειρηνευτική συμφωνία — η διαπραγμάτευση της οποίας πιθανότατα θα διαρκέσει μήνες ή χρόνια — και όχι σε μια εκεχειρία για να σταματήσει η ρωσική επίθεση τώρα. Όπως επεσήμανε ο Νικ Πάτον Γουόλς του CNN, αυτό απλώς δίνει στον Πούτιν περισσότερο χρόνο για να εξαντλήσει την Ουκρανία.

Το πιο σημαντικό είναι ότι ο Τραμπ, τουλάχιστον προς το παρόν, έχει απομακρυνθεί από τις απειλές να επιβάλει νέες σκληρές κυρώσεις στη Ρωσία και να επεκτείνει τις δευτερεύουσες κυρώσεις στις χώρες που αγοράζουν το πετρέλαιο της και, ως εκ τούτου, χρηματοδοτούν τον πόλεμο της. Είχε απειλήσει με τέτοια μέτρα μέχρι μια προθεσμία που έληξε την περασμένη εβδομάδα, λόγω της απογοήτευσής του από την αδιαλλαξία του Πούτιν και της αυξανόμενης πεποίθησης ότι ο Ρώσος ηγέτης τον «εκμεταλλεύεται».

Αυτή η επιρροή μπορεί να έφερε τον Πούτιν στην Αλάσκα. Ωστόσο, ο Τραμπ φαίνεται να την έχει χαλαρώσει χωρίς να πάρει τίποτα σε αντάλλαγμα. «Λόγω των σημερινών εξελίξεων, νομίζω ότι δεν χρειάζεται να το σκεφτώ αυτό τώρα», δήλωσε ο Τραμπ σε συνέντευξή του στο Fox News μετά τη σύνοδο κορυφής.

Ο Τραμπ ενημέρωσε τους Ευρωπαίους ηγέτες μετά τη σύνοδο κορυφής, λέγοντάς τους ότι ο Πούτιν κάλεσε την Ουκρανία να παραχωρήσει περίπου το ένα τρίτο του Ντονμπάς, που περιλαμβάνει τις ανατολικές περιοχές του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ, τις οποίες η Ρωσία δεν ελέγχει επί του παρόντος. Σε αντάλλαγμα, θα προσφέρει να παγώσει τις γραμμές του μετώπου στις περιοχές Χερσόν και Ζαπορίζια, ανέφερε ο Κέβιν Λίπτακ του CNN, επικαλούμενος ευρωπαίους αξιωματούχους. Αυτό θα έθετε την Ουκρανία σε ένα οδυνηρό δίλημμα. Ορισμένοι αναλυτές φοβούνται ότι μια τέτοια συμφωνία θα έδινε στις δυνάμεις της Μόσχας μια πλατφόρμα για να εξαπολύσουν μια μελλοντική επίθεση.

Ανταγωνιστικές επιδείξεις δύναμης

Η συνάντηση της Παρασκευής ξεκίνησε με ένα βομβαρδιστικό B-2 και μαχητικά F-22 να πετούν πάνω από τα κεφάλια των παρευρισκομένων, σε μια δραματική στιγμή που σηματοδοτούσε την υπεροχή των ΗΠΑ.

Ωστόσο, ο Πούτιν ξεπέρασε αυτόν τον συμβολισμό χαιρετώντας τον Τραμπ με τα λόγια «Καλησπέρα, αγαπητέ γείτονα», καθώς εκμεταλλεύτηκε την τοποθεσία της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα για να υπονοήσει ότι οι δύο χώρες έχουν σημαντικά και άμεσα αμοιβαία συμφέροντα που δεν πρέπει να διαταραχθούν από έναν μακρινό πόλεμο στην Ευρώπη.

Για τους Ουκρανούς και τους Ευρωπαίους συμμάχους τους — οι οποίοι αποκλείστηκαν από τη συνάντηση και τους οποίους ο Τραμπ ενημέρωσε μετά — υπήρξε τουλάχιστον μια στιγμή ανακούφισης που ο Τραμπ δεν πρόδωσε το Κίεβο. Το γεγονός ότι από την Αλάσκα δεν προέκυψε σχέδιο ανταλλαγής εδαφών μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας αποτελεί νίκη για την επείγουσα διπλωματία της Ευρώπης πριν από τη σύνοδο κορυφής.

Ωστόσο, ο Τραμπ υπαινίχθηκε ότι θα ασκήσει πίεση στον ηγέτη της Ουκρανίας όταν συναντηθούν στο Λευκό Οίκο τη Δευτέρα. «Τώρα είναι στο χέρι του Προέδρου Ζελένσκι να το κάνει», δήλωσε ο Τραμπ στο Fox News σε φιλική συνέντευξη μετά τη σύνοδο κορυφής, αφού αρνήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις μαζί με τον Πούτιν σε αυτό που είχε ανακοινωθεί ως κοινή συνέντευξη Τύπου.

Οι επιλογές του Τραμπ για το μέλλον

Πριν από τη σύνοδο κορυφής, ο Τραμπ κατέστρεψε τις προσεκτικές προσπάθειες του προσωπικού του να μειώσει τις προσδοκίες, όταν δήλωσε στο Fox News: «Δεν θα είμαι ευχαριστημένος αν φύγω χωρίς κάποια μορφή εκεχειρίας».

Η αποτυχία να επιτευχθεί αυτό είναι σημαντική.

Η Ρωσία είναι πρόθυμη να δεσμευτεί σε μια λεπτομερή ειρηνευτική διαδικασία με ατέρμονες διαπραγματεύσεις που θα της επιτρέψουν να συνεχίσει να πολεμά — συμπεριλαμβανομένης της ολοένα και πιο επιτυχημένης καλοκαιρινής της επίθεσης — ενώ διαπραγματεύεται. Ωστόσο, οι Ουκρανοί είναι απελπισμένοι για ανακούφιση από τα χρόνια των ρωσικών επιθέσεων με drones και πυραύλους εναντίον αμάχων, καθώς μια ολόκληρη γενιά αιμορραγεί στα πεδία μάχης. Οι ειρηνευτικές συνομιλίες χωρίς κατάπαυση του πυρός θα αφήσουν το θέμα ανοιχτό σε πιέσεις από τη Ρωσία ή τις ΗΠΑ.

Ο ζήλος του Τραμπ να εργαστεί για την ειρήνη στην Ουκρανία είναι αξιέπαινος, ακόμη και αν οι επανειλημμένες δημόσιες αιτήσεις του για το Νόμπελ Ειρήνης εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τα τελικά κίνητρά του. Και ένα πλεονέκτημα της συνόδου κορυφής είναι ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία — οι χώρες με τα μεγαλύτερα πυρηνικά οπλοστάσια — συνομιλούν ξανά.

Ωστόσο, η βασική προϋπόθεση της ειρηνευτικής προσπάθειας του Τραμπ είναι ότι η δύναμη της προσωπικότητάς του και η υποτιθέμενη μοναδική του ιδιότητα ως του μεγαλύτερου διαπραγματευτή στον κόσμο μπορούν να τερματίσουν τους πολέμους. Αυτός ο μύθος φαίνεται πολύ φθαρμένος μετά την μακρά πτήση του από την Αλάσκα προς την πατρίδα του.

Και καθώς δεν ανταποκρίθηκε στις δικές του προσδοκίες στη σύνοδο κορυφής της Αλάσκας, ο Τραμπ βρέθηκε αντιμέτωπος με δύσκολες αποφάσεις για το τι πρέπει να κάνει στη συνέχεια:

• Θα επιστρέψει στις προηγούμενες προσπάθειές του να ασκήσει πίεση στην Ουκρανία, επιδιώκοντας μια επιβεβλημένη ειρήνη που θα επικυρώσει την παράνομη εισβολή του Πούτιν και θα νομιμοποιήσει την ιδέα ότι τα κράτη μπορούν να επαναπροσδιορίσουν τα διεθνή σύνορα, ανατρέποντας έτσι ένα θεμέλιο της μεταπολεμικής εποχής;
• Ή, καθώς η κατάσταση ηρεμεί και προσπαθεί να αποκαταστήσει τη φήμη του, θα επιστρέψει στις πιέσεις και τις κυρώσεις των ΗΠΑ για να προσπαθήσει να επαναφέρει τους υπολογισμούς της Ρωσίας; Τουλάχιστον άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει το μαστίγιο αντί για το καρότο στην συνέντευξή του στο Fox News, λέγοντας: «Ίσως χρειαστεί να το σκεφτώ σε δύο ή τρεις εβδομάδες, αλλά δεν χρειάζεται να το σκεφτούμε τώρα».
• Εναλλακτικά, ο Τραμπ θα μπορούσε να δεσμευτεί στην ρωσική οπτική για συνομιλίες σχετικά με μια τελική ειρηνευτική συμφωνία. Η ιστορία δείχνει ότι αυτό δεν θα ήταν ούτε γρήγορο ούτε θα τιμούταν από τους Ρώσους μακροπρόθεσμα. Ελπίζει σε μια τριμερή σύνοδο κορυφής μεταξύ Πούτιν, Ζελένσκι και του ίδιου. Αυτό θα ικανοποιούσε την επιθυμία του για θεαματικά και μεγάλα τηλεοπτικά γεγονότα. Αλλά μετά τα στοιχεία της Παρασκευής ότι η Ρωσία δεν θέλει να τερματίσει τον πόλεμο, είναι δύσκολο να δούμε πώς θα μπορούσε να επιφέρει σημαντικές εξελίξεις.
• Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι ο Τραμπ απλά αποθαρρύνεται ή βαριέται με τις λεπτομέρειες και την κοπιαστική δουλειά μιας μακροπρόθεσμης ειρηνευτικής διαδικασίας που στερείται μεγάλων, γρήγορων επιτυχιών που μπορεί να γιορτάσει με τους υποστηρικτές του.

«Ένα μεγάλο μέρος του (Τραμπ) έχει να κάνει με το στυλ. Δεν απολαμβάνει ιδιαίτερα να εμβαθύνει στην ουσία των πραγμάτων», δήλωσε πριν από τη σύνοδο κορυφής ο Τζιμ Τάουνσεντ, πρώην αναπληρωτής υφυπουργός Άμυνας για την ευρωπαϊκή πολιτική και το ΝΑΤΟ, ο οποίος τώρα συνεργάζεται με το Κέντρο για τη Νέα Αμερικανική Ασφάλεια. «Του αρέσει η μαρέγκα στην κορυφή. Και νομίζω ότι έτσι μπορείς να τον χειραγωγήσεις».

Η στρατηγική του Τραμπ που δίνει προτεραιότητα στο στυλ έναντι της ουσίας είχε σαφώς αντίθετα αποτελέσματα στην Αλάσκα. Ο Πούτιν φάνηκε πολύ πιο προετοιμασμένος, ενώ ο Τραμπ αυτοσχεδίαζε. Εκ των υστέρων, είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς τι πρόσφερε ο Ρώσος πρόεδρος στον Αμερικανό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ στο Κρεμλίνο που έπεισε την κυβέρνηση ότι οι συνομιλίες στην Αλάσκα ήταν καλή ιδέα.

Και η Ρωσία εκμεταλλεύεται σαφώς την επιθυμία του Τραμπ για φωτογραφικές στιγμές, με την προσδοκία ότι μπορεί να τον κρατήσει απασχολημένο, προσφέροντας ελάχιστες άλλες παραχωρήσεις.

Η εκστρατεία του Τραμπ για το Νόμπελ υπέστη μια ήττα

Ο Τραμπ μπορεί να παραμείνει η καλύτερη ελπίδα για την ειρήνη στην Ουκρανία. Μπορεί να μιλήσει απευθείας στον Πούτιν, σε αντίθεση με την Ουκρανία ή τους Ευρωπαίους συμμάχους της. Τελικά, η δύναμη των ΗΠΑ θα είναι απαραίτητη για να εγγυηθεί την ασφάλεια της Ουκρανίας, καθώς οι Ευρωπαίοι δεν έχουν την ικανότητα να το κάνουν μόνοι τους. Και οι ΗΠΑ διατηρούν την ικανότητα να βλάψουν τη Ρωσία και τον Πούτιν με άμεσες και δευτερεύουσες κυρώσεις.

Αλλά ο Τραμπ πρέπει να θέλει να το κάνει. Και προς το παρόν φαίνεται να έχει ξαναπέσει στη μαγεία του Πούτιν.

Η προφανής χειραγώγηση του Ρώσου ηγέτη έναντι του Αμερικανού προέδρου και η ευπιστία του Τραμπ θα ανησυχήσουν την Ουκρανία. Στο Fox News, ο Τραμπ είπε ότι ο Πούτιν επαίνεσε τη δεύτερη θητεία του, λέγοντας ότι οι ΗΠΑ είναι «καυτές σαν πιστόλι» και ότι προηγουμένως πίστευε ότι οι ΗΠΑ ήταν «νεκρές».

Ο Πούτιν ενίσχυσε επίσης δημοσίως το επιχείρημα του Τραμπ ότι η εισβολή πριν από τρία χρόνια «δεν θα είχε συμβεί ποτέ» αν ήταν πρόεδρος. «Είμαι απολύτως βέβαιος ότι θα ήταν πράγματι έτσι. Μπορώ να το επιβεβαιώσω», είπε ο Πούτιν.

Ο Τραμπ είπε στον Σον Χάνιτι του Fox News ότι ήταν «πολύ χαρούμενος» που άκουσε την επιβεβαίωση από τον Πούτιν και ότι ο Ρώσος ηγέτης είχε ενισχύσει μια άλλη ψευδή ισχυρισμό του, λέγοντάς του ότι «δεν μπορείς να έχεις μια μεγάλη δημοκρατία με ψηφοφορία μέσω ταχυδρομείου». Το γεγονός ότι ένας πρόεδρος των ΗΠΑ θα δεχόταν μια τέτοια μαρτυρία από έναν ολοκληρωτικό ηγέτη είναι απίστευτο — ακόμη περισσότερο υπό το φως των εκτιμήσεων των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών ότι οι Ρώσοι παρενέβησαν στις εκλογές του 2016 για να βοηθήσουν τον Τραμπ να κερδίσει.

Τελικά, τα γεγονότα στην Αλάσκα έκαναν τρύπα στην πρόσφατη δήλωση του Λευκού Οίκου ότι ο Τραμπ είναι «ο Πρόεδρος της Ειρήνης». Ο Τραμπ έχει διαφημίσει τις παρεμβάσεις του που ηρέμησαν τις εχθροπραξίες στις αντιπαραθέσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, Ρουάντα και Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, Ταϊλάνδης και Καμπότζης, καθώς και Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, για να υποστηρίξει ότι προωθεί την ειρήνη σε όλο τον κόσμο με εξαιρετικό ρυθμό.

«Φαίνεται ότι έχω την ικανότητα να τις τερματίζω», δήλωσε ο Τραμπ στο Fox News για αυτές τις συγκρούσεις.

Πράγματι, του αξίζει αναγνώριση για την αποτελεσματική χρήση της επιρροής των ΗΠΑ σε αυτές τις προσπάθειες, συμπεριλαμβανομένου του μοναδικού μέσου πίεσης που αποτελούν τα εμπορικά οφέλη των ΗΠΑ. Έχει σώσει ζωές, ακόμη και αν οι συμφωνίες είναι συχνά λιγότερο ολοκληρωμένες από ό,τι φαίνεται με την πρώτη ματιά.

Ωστόσο, η μέχρι τώρα αποτυχία του να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, τον οποίο είχε υποσχεθεί ότι θα ήταν τόσο εύκολο να επιλύσει — μαζί με τη συνενοχή των ΗΠΑ στην ανθρωπιστική καταστροφή στη Γάζα — σημαίνει ότι η κληρονομιά του ως ειρηνοποιού και το Νόμπελ που τόσο ποθεί παραμένουν απρόσιτα.

Κάποτε, προέβλεψε ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία σε 24 ώρες. Παρά την αλαζονεία του, ένα σχόλιο στο Fox News δείχνει ότι μετά την Αλάσκα, έχει καλύτερη κατανόηση του πόσο δύσκολο θα είναι.

«Νόμιζα ότι αυτό θα ήταν το πιο εύκολο από όλα και ήταν το πιο δύσκολο».