Η Wall Street βυθίστηκε στο χάος την Παρασκευή, 23 Μαΐου 2025, μετά την εκρηκτική ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή δασμών 50% στην Ευρωπαϊκή Ένωση και 25% στα iPhone της Apple που δεν κατασκευάζονται στις ΗΠΑ. Οι αγορές, ήδη εύθραυστες από την αβεβαιότητα, κατέγραψαν κατακόρυφη πτώση, ενώ ο φόβος μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης απλώνεται σαν σκιά. Σε έναν κόσμο όπου τα ψηφιακά συστήματα πληρωμών κινδυνεύουν να καταρρεύσουν, η έλλειψη μετρητών μπορεί να μετατρέψει την κρίση σε εφιάλτη, αφήνοντας τους πολίτες ανίκανους να αγοράσουν ακόμα και τα βασικά για την επιβίωσή τους.
Η μετοχή της Apple κατρακύλησε κατά 2.7%, αγγίζοντας χαμηλό δύο εβδομάδων, καθώς οι επενδυτές πανικοβλήθηκαν από την απειλή δασμών σε προϊόντα που παράγονται εκτός ΗΠΑ. Παρά τις προσπάθειες της εταιρείας να μεταφέρει την παραγωγή της από την Κίνα στην Ινδία για να αποφύγει τέτοιες κυρώσεις, η νέα απειλή του Τραμπ κλιμακώνει την αβεβαιότητα. «Το άνοιγμα νέων μετώπων στον εμπορικό πόλεμο ήταν ο χειρότερος εφιάλτης των επενδυτών», δήλωσε ο Στιβ Σόσνικ, επικεφαλής αναλυτής της Interactive Brokers. «Η μεταβλητότητα που φέρνει ο Τραμπ μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να είμαστε έτοιμοι για τα πάντα».
Οι κύριοι δείκτες της Wall Street βούλιαξαν: ο Dow Jones υποχώρησε κατά 0.9%, ο S&P 500 έχασε πάνω από 1%, και ο Nasdaq κατέγραψε πτώση 1.5%. Ο δείκτης φόβου VIX εκτοξεύτηκε στις 24 μονάδες, το υψηλότερο επίπεδο δύο εβδομάδων, σηματοδοτώντας τον πανικό που σαρώνει τις αγορές. Οι τεχνολογικές μετοχές, όπως η Amazon και η Nvidia, είδαν απώλειες κοντά στο 2%, ενώ ο δείκτης ημιαγωγών και οι αεροπορικές εταιρείες, όπως η American Airlines, υπέστησαν πιέσεις. Η Nike και η Best Buy σημείωσαν πτώσεις 2.5% και 1.7% αντίστοιχα, καθώς οι επενδυτές αναζητούν καταφύγιο σε ομόλογα, με τις αποδόσεις του 10ετούς να κυμαίνονται στο 4.5%.
Η πρόσφατη υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των ΗΠΑ από τη Moody’s ενίσχυσε τις ανησυχίες για το αυξανόμενο χρέος, ενώ το δολάριο υποχώρησε κατά 0.46%, με το ευρώ να ενισχύεται ελαφρώς. «Οι δασμοί του Τραμπ φέρνουν ξανά την αβεβαιότητα στο προσκήνιο», σημείωσε ο Όλιβερ Περς της Wealthspire Advisors. «Η σκληρή στάση του, ιδιαίτερα κατά της Apple, δείχνει ότι δεν υπάρχει διάθεση για συμβιβασμούς, κάτι που τρομοκρατεί τις αγορές».
Καθώς ο εμπορικός πόλεμος κλιμακώνεται, η ΕΕ και οι ΗΠΑ βρίσκονται στα πρόθυρα ενός οικονομικού χάους. Μια κυβερνοεπίθεση, ένα μπλακάουτ ή η κατάρρευση των ψηφιακών συστημάτων πληρωμών θα μπορούσε να παραλύσει τις συναλλαγές, αφήνοντας τους πολίτες χωρίς πρόσβαση σε τρόφιμα, καύσιμα ή φάρμακα. Χωρίς μετρητά στο χέρι, η εξάρτηση από κάρτες και ψηφιακές εφαρμογές γίνεται παγίδα. Η ΕΕ, όπως είδαμε πρόσφατα με τις συστάσεις για αποθέματα μετρητών σε Σουηδία και Ολλανδία, προειδοποιεί ότι τα χαρτονομίσματα μπορεί να είναι η μόνη σανίδα σωτηρίας σε μια κρίση. Αν οι δασμοί του Τραμπ πυροδοτήσουν ευρύτερη οικονομική αστάθεια, η έλλειψη μετρητών θα μετατρέψει την καθημερινότητα σε εφιάλτη, με ουρές πεινασμένων ανθρώπων έξω από κλειστά καταστήματα.
