Η γαλλική εθνοσυνέλευση ενέκρινε νομοσχέδιο για την προαγωγή του λοχαγού, μια συμβολική κίνηση που μπορεί να οδηγήσει στην ένταξη του Ντρέιφους στην εθνική νεκρόπολη, το Πάνθεον.

Η Επιτροπή Άμυνας της Εθνοσυνέλευσης της Γαλλίας ενέκρινε ομόφωνα νομοσχέδιο για την προαγωγή μετά θάνατον του λοχαγού Άλφρεντ Ντρέιφους στον βαθμό του ταξίαρχου, σηματοδοτώντας μια ιστορική διόρθωση της αντισημιτικής αδικίας που υπέστη.

Το νομοσχέδιο κατατίθεται 90 χρόνια μετά τον θάνατο του Ντρέιφους και έχει χαρακτηριστεί ως «ένα σημαντικό βήμα στην ιστορία του Άλφρεντ Ντρέιφους και στην ιστορία της Δημοκρατίας», σύμφωνα με τον Τσαρλς Σίτσενστουλ, βουλευτή του Ensemble pour la république (EPR) για το Κάτω Ρήνο και εισηγητή του νομοσχεδίου.

«Ο αντισημιτισμός που έπληξε τον Άλφρεντ Ντρέιφους δεν ανήκει πλέον στο παρελθόν. Οι σημερινές πράξεις μίσους αποτελούν υπενθύμιση ότι αυτός ο αγώνας εξακολουθεί να είναι επίκαιρος σήμερα», επεσήμανε ο πρώην πρωθυπουργός Γκάμπριελ Ατάλ, ο οποίος κατέθεσε το νομοσχέδιο στις 7 Μαΐου.

Το κείμενο αναφέρει επίσης ότι «πέντε χρόνια απέλασης και ταπείνωσης εμπόδισαν ανεπανόρθωτα τη στρατιωτική σταδιοδρομία (του Ντρέιφους)» και είναι «αναμφισβήτητο ότι χωρίς αυτή την αδικία, ο Άλφρεντ Ντρέιφους θα είχε φυσικά ανέλθει στις υψηλότερες βαθμίδες».

Σε ανακοίνωσή της, η Γαλλική Πρεσβεία στο Ισραήλ ανέφερε: «Το γαλλικό έθνος είναι αφοσιωμένο στη δικαιοσύνη και δεν ξεχνά. Προάγει μετά θάνατον τον Άλφρεντ Ντρέιφους σε ταξίαρχο — για να διορθώσει ένα λάθος, να τιμήσει έναν στρατιώτη και να επιβεβαιώσει ότι ο αντισημιτισμός, παρελθών ή νυν, δεν έχει θέση στη Δημοκρατία».

Η υποβάθμιση του Άλφρεντ Ντρέιφους

Για όσους χρειάζονται μια υπενθύμιση σχετικά με την Υπόθεση Ντρέιφους, οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες υπέκλεψαν ένα υπόμνημα ενός Γάλλου αξιωματικού προς έναν αξιωματούχο της γερμανικής πρεσβείας στο Παρίσι το 1894. Οι υποψίες έπεσαν στον Ντρέιφους, ο οποίος δικάστηκε από στρατιωτικό δικαστήριο και καταδικάστηκε για προδοσία. Τον Ιανουάριο του 1895, αφαιρέθηκε ο βαθμός του σε δημόσια τελετή υποβάθμισης και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη στο Νησί του Διαβόλου στη Γαλλική Γουιάνα.

Η δίκη τροφοδοτήθηκε από τον εκτεταμένο αντισημιτισμό εντός του στρατού και της γαλλικής κοινωνίας. Σύντομα ξεκίνησε μια δημόσια εκστρατεία για την εκκαθάριση του ονόματος του Ντρέιφους, με επικεφαλής τον δημοσιογράφο Μπερνάρ Λαζάρ.

Το 1896, ο νέος αρχηγός των μυστικών υπηρεσιών, αντισυνταγματάρχης Ζωρζ Πικάρ, ανακάλυψε ότι ο πραγματικός προδότης ήταν ένας άλλος αξιωματικός, ο Ταγματάρχης Φερδινάνδος Βάλσιν Εστερχάζι.

Η υπόθεση που σκανδάλισε τη γαλλική κοινωνία

Ο σεβαστός Γάλλος μυθιστοριογράφος Εμίλ Ζολά δημοσίευσε την περίφημη ανοιχτή επιστολή του, με τίτλο «Κατηγορώ» (J'accuse) τον Ιανουάριο του 1898, καταγγέλλοντας τον ρόλο του στρατού στην κακοδιαχείριση της δικαιοσύνης.

Το 1906, το ανώτατο δικαστήριο της Γαλλίας ανέτρεψε την καταδίκη, απαλλάσσοντας πλήρως τον Ντρέιφους. Επανεντάχθηκε στον στρατό ως ταγματάρχης και συνέχισε να υπηρετεί κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Ντρέιφους πέθανε στις 12 Ιουλίου 1935 σε ηλικία 76 ετών και η Υπόθεση Ντρέιφους έγινε συνώνυμη με την άδικη καταδίκη αθώων. Παραμένει επίσης ένα από τα πιο διαρκή παραδείγματα θεσμικού αντισημιτισμού στη Γαλλία - και στην ιστορία της.

Η πιθανότητα «πανθεονοποίησης» του Ντράιφους

Το νομοσχέδιο θα συζητηθεί περαιτέρω στις 2 Ιουνίου και εάν εγκριθεί, «δεν κλείνει την πόρτα στο ισχυρό σύμβολο που θα ήταν η πανθεονοποίηση του Ντρέιφους», σύμφωνα με τον ιστορικό Φιλίπ Οριόλ, ειδικό στην υπόθεση Ντρέιφους - ο οποίος αναφέρεται στο Πάνθεον, την εθνική νεκρόπολη που προορίζεται για τη λατρεία επιφανών ανδρών.

«Η ιδέα δεν είναι να συμπεριληφθεί μια στιγμή της ιστορίας» στο Πάνθεον, αλλά «να συμπεριληφθεί ένας άνθρωπος», πρόσθεσε ο Οριόλ.

«Μπορώ μόνο να μετανιώσω που αυτή η προαγωγή δεν έλαβε χώρα όσο ζούσε», δήλωσε ο Τσαρλς Ντρέιφους, εγγονός του Άλφρεντ Ντρέιφους. Δήλωσε στο France Inter: «Οι περισσότεροι φόροι τιμής που του αποδόθηκαν ήταν μεταθανάτιοι», και πώς αυτή η χειρονομία αποζημίωσης που ξεκίνησε από τους βουλευτές παραμένει ένα ισχυρό σύμβολο.

«Είναι σημαντικό να δείξουμε τι μπορεί να κάνει ο αντισημιτισμός».