Σε υψηλό δεκαετιών βρίσκονται τα κρούσματα ιλαράς στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με τις περιπτώσεις λοιμώξεων να υπερδιπλασιάζονται μεταξύ 2023 και 2024, καθώς τα ποσοστά εμβολιασμού δεν ανέκαμψαν στα προ πανδημίας επίπεδα.

Τα κρούσματα της ιογενούς νόσου έχουν σκοτώσει παιδιά στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενισχύοντας τους φόβους ότι η διστακτικότητα στα εμβόλια στις χώρες υψηλών εισοδημάτων μπορεί να απειλήσει τα δύσκολα κερδισμένα αποτελέσματα του μαζικού εμβολιασμού .

«Με πολλούς τρόπους, ο εμβολιασμός έχει πέσει θύμα της ίδιας του της επιτυχίας», δήλωσε η Regina De Dominicis, διευθύντρια Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τα παιδιά Unicef.

«Η σημερινή γενιά δεν έχει γίνει μάρτυρας των καταστροφικών επιπτώσεων των ασθενειών που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό - γεγονός που οδηγεί σε εφησυχασμό και καθιστά ευκολότερη την παραπληροφόρηση».

Τα περισσότερα κρούσματα ιλαράς από το 1997

Τα δηλωθέντα κρούσματα ιλαράς αυξήθηκαν από 60.756 το 2023 σε 148.974 πέρυσι στην ευρωπαϊκή περιφέρεια 53 χωρών του ΠΟΥ - στην οποία περιλαμβάνονται και οι χώρες της Κεντρικής Ασίας - σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας του ΟΗΕ την Τρίτη. Τα κρούσματα βρίσκονται πλέον στο υψηλότερο επίπεδο από το 1997, πρόσθεσε η Unicef.

Ένα παιδί στο Λίβερπουλ της Αγγλίας πέθανε μετά την προσβολή από την ασθένεια, μετέδωσε την Κυριακή το BBC. Το Νοσοκομείο Παίδων Alder Hey του Λίβερπουλ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι ένας αριθμός «σοβαρά άρρωστων» παιδιών είχε εισαχθεί με ιλαρά και προέτρεψε τον κόσμο να εμβολιαστεί.

Ακόμη και όταν δεν είναι θανατηφόρα, η ιλαρά μπορεί να προκαλέσει τύφλωση και βλάβη στα όργανα.

Σκεπτικισμός για τα εμβόλια ενώ οι ασθένειες «επελαύνουν»

Η τοποθέτηση του σκεπτικιστή των εμβολίων Robert F Kennedy ως υπουργού Υγείας των ΗΠΑ προκάλεσε περαιτέρω ανησυχίες σχετικά με τα ποσοστά εμβολιασμού. Ο Κένεντι προσπάθησε να θέσει υπό αμφισβήτηση την ασφάλεια του εμβολίου κατά του κοκκύτη, μιας άλλης εξαιρετικά μεταδοτικής ασθένειας που αναβιώνει στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία.

Τα κρούσματα κοκκύτη έχουν εκτοξευθεί στο υψηλότερο επίπεδο από την έναρξη των καταγραφών το 1980 στην ευρωπαϊκή περιοχή του ΠΟΥ, φτάνοντας σχεδόν τις 300.000 πέρυσι, από 87.558 το 2023 και 6.345 το 2022.

Η βακτηριακή νόσος μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τα μωρά, αυξάνοντας τον κίνδυνο αναπνευστικών δυσκολιών, πνευμονίας και επιληπτικών κρίσεων.

Ο Κένεντι προκάλεσε ευρεία ανησυχία τον περασμένο μήνα επιτιθέμενος στο εμβόλιο για τον κοκκύτη σε εκδήλωση για τη συγκέντρωση χρημάτων για τη διεθνή συμμαχία εμβολίων Gavi.

Ειδικοί σε θέματα υγείας επέκριναν τις παρατηρήσεις του, σημειώνοντας ότι δεν ανέφερε τις πολλές μελέτες που υποστηρίζουν την ασφάλειά του.

Κάτω από τον στόχο οι εμβολιασμοί σε πολλές ασθένειες - Μείωση μετά την πανδημία

Το ποσοστό των παιδιών που είναι πλήρως εμβολιασμένα κατά της ιλαράς, της παρωτίτιδας και της ερυθράς (MMR) και της ηπατίτιδας Β ήταν στο 91% πέρυσι, από 92% το 2019, δήλωσε ο ΠΟΥ. Το επίπεδο κάλυψης που θεωρείται γενικά ότι δημιουργεί τη λεγόμενη ανοσία αγέλης για την ιλαρά είναι 95 τοις εκατό.

Η κάλυψη των εμβολίων διφθερίτιδας, τετάνου και κοκκύτη (DTP) και πολιομυελίτιδας ήταν στο 93%, δύο ποσοστιαίες μονάδες κάτω από το επίπεδο πριν από την πανδημία.

Η αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς θεωρείται ως ένας σημαντικός δείκτης ευρύτερων προβλημάτων στην πρόληψη της νόσου. Δεδομένου ότι το παθογόνο είναι εξαιρετικά μεταδοτικό, οι λοιμώξεις μπορεί να αποκαλύψουν ασθενείς που δεν έχουν εμβολιαστεί επαρκώς και για άλλες ασθένειες.

Η ανεπαρκής πρόσβαση στα εμβόλια, η ανεπαρκής κλινική υποδομή και οι ανησυχίες των ασθενών για την ασφάλεια είναι πιθανότατα οι κύριοι λόγοι για τη στασιμότητα ή την πτώση των ποσοστών, δήλωσε ο Δρ David Elliman, ειδικός στην υγεία των παιδιών στην κοινότητα και επίτιμος ανώτερος αναπληρωτής καθηγητής στο University College του Λονδίνου.

«Οι καλά εκπαιδευμένοι επαγγελματίες υγείας είναι θεμελιώδους σημασίας για να καθησυχάσουν τους γονείς με αδιάσειστα στοιχεία ότι τα χρησιμοποιούμενα εμβόλια είναι αποτελεσματικά - και όπου εμφανίζονται σοβαρές παρενέργειες, αυτές αντισταθμίζονται σε μεγάλο βαθμό από τα οφέλη», δήλωσε ο Elliman.