Λίγες ημέρες απομένουν για την λαμπρότερη θεομητορική γιορτή της Ορθοδοξίας και το συγκινησιακό κλίμα που επικρατεί σε κάθε γωνιά της Ελλάδας είναι έντονο.

Στις 15 Αυγούστου ο λαός γιορτάζει το «Πάσχα του Καλοκαιριού», την Κοίμηση της Θεοτόκου. Τιμά την μετάσταση της Παναγίας από την γη στον ουρανό και τον εναγκαλισμό της Μητέρας με τον αγαπημένο Υιό της.

Η λατρεία στο πρόσωπό της Παναγίας εκφράζεται μέσα από τα εκατοντάδες ονόματα που της έχουν προσδώσει: Γιάτρισσα, Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα, Ελεούσα, Παντάνασσα, Κεχαριτωμένη, Μολυβδοσκέπαστη, Τουρλιανή, Αθηνιώτισσα... αλλά και από τους αμέτρητους ναούς και ξωκλήσια αφιερωμένα στη Χάρη της.

Στις 15 Αυγούστου χιλιάδες πιστών με την ψυχή γεμάτη ελπίδα και κατάνυξη προστρέχουν στα αναρίθμητα προσκυνήματα, όπου λιτανεύονται οι θαυματουργές εικόνες της Παναγίας. Τη γιορτινή αυτή ημέρα, οι πλατείες των χωριών «φοράνε τα καλά τους», ενώ παραδοσιακά γλέντια και χοροί προς τιμήν της Μεγαλόχαρης στήνονται σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, με τα νησιά να έχουν την τιμητική τους.

Οι λαμπροί εορτασμοί για τις «Παναγίες του Αιγαίου»

Το μεγαλύτερο προσκύνημα θεωρείται αυτό της Μεγαλόχαρης στην Τήνο. Στο κυκλαδίτικο νησί, που στη συνείδηση των Ελλήνων είναι απόλυτα ταυτισμένο με την Παναγιά του, ο εορτασμός του Δεκαπενταύγουστου αποτελεί τη λαμπρότερη γιορτή. Κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητές συρρέουν εδώ, ανηφορίζοντας με κατάνυξη προς την εκκλησία για να εκπληρώσουν το τάμα τους στη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Οι πιστοί, που διανύουν την απόσταση από το λιμάνι μέχρι την είσοδο της εκκλησίας γονατιστοί, η περιφορά του επιταφίου και η μεγαλοπρεπής λιτάνευση της εικόνας σ’ ολόκληρη τη πόλη δημιουργούν κατανυκτική ατμόσφαιρα γεμάτη θρησκευτικό δέος και συγκίνηση.

Πόλος έλξης την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου είναι και η Πάρος, χάρη σε μια από τις εντυπωσιακότερες εκκλησίες του Αιγαίου, τον παλαιοχριστιανικό ναό της Εκατονταπυλιανής. Στην Παροικιά, την πρωτεύουσα του νησιού, η θρησκευτική τελετή χαρακτηρίζεται από την περιφορά του επιταφίου της Παναγίας. Ακολουθεί παραδοσιακό γλέντι με νησιώτικους χορούς και με το παριανό κρασί να ρέει άφθονο… Στο κοντινό λιμανάκι της Νάουσας, η νύχτα γίνεται μέρα, όταν δεκάδες καΐκια με αναμμένες δάδες προσεγγίζουν την προβλήτα δίνοντας το σύνθημα για την έναρξη της γιορτής.

Μέσα στο κάστρο της Αστυπάλαιας υπάρχουν δύο κατάλευκες εκκλησίες με πέτρινα περίτεχνα καμπαναριά, η παλαιότερη του Αγίου Γεωργίου και η νεότερη της Παναγίας της Πορταΐτισσας, μια από τις ωραιότερες των Δωδεκανήσων. Εκεί το Δεκαπενταύγουστο με θέα το Αιγαίο γίνεται πανηγύρι με χορό στην αυλή αλλά και στη στέγη της εκκλησίας. Διαθέτει σπουδαίο τέμπλο του 18ου αιώνα, γλυπτό δικέφαλο αετό στο πάτωμα και αμύθητης αξίας βυζαντινές εικόνες.

Σκαρφαλωμένη πάνω σε έναν βράχο με θέα το Αιγαίο Πέλαγος είναι η «Παναγία της Κοιμήσεως» στην Φολέγανδρο που γιορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο.

Στην Φολέγανδρο, σκαρφαλωμένη πάνω σε έναν βράχο με θέα όλο το Αιγαίο δεσπόζει η εκκλησία της «Παναγίας της Κοιμήσεως» και όπως φαίνεται από το όνομά της γιορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο. Στον αυλόγυρο και στο εσωτερικό του ναού θα δείτε αρχαίες επιγραφές, γλυπτά και βάσεις αγαλμάτων. Η εικόνα της Παναγίας που φυλάσσεται στην εκκλησία, συνδέεται με πειρατικές ιστορίες και θρύλους.

Στην Μυτιλήνη θα συναντήσετε την Παναγιά της Αγιάσου. Πρόκειται για ένα από τα πιο ελκυστικά μέρη της Ελλάδας, λόγω των προσκυνημάτων στην Παναγία. Επίσης, είναι γνωστό ότι την περίοδο του Δεκαπενταύγουστου, επικρατεί το αδιαχώρητο εντός του ναού.

Στην Σαντορίνη, στις 15 Αυγούστου γιορτάζει η Παναγιά η Επισκοπή. Πρόκειτια για έναν ναό χτισμένο από Βυζαντινό αυτοκράτορα, ο οποίος λατρεύεται και προσκυνάται από χιλιάδες πιστούς κάθε χρόνο.

Στην Σίφνο δεσπόζει μία εντυπωσιακή εκκλησία, η Παναγία η Πουλάτη, η οποία χτίστηκε το 1871 και πανηγυρίζει το Δεκαπενταύγουστο. Τα επιβλητικά καμπαναριά και ο μπλε τούρλος μαρτυρούν την θαυμάσια αρχιτεκτονική της. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο πλακόστρωτος αυλόγυρος, που οδηγεί στις στοές, τους τάφους και τα κελιά.

Υπάρχουν δύο τρόποι για να την προσεγγίσει κάποιος, είτε από το Κάστρο, είτε από το μονοπάτι του Αρτεμώνα, κι οι δύο εύκολοι. Σε όλη τη διαδρομή, ανάμεσα στις παλιές ξερολιθιές, που στέκουν αιώνες, η μυρωδιά από τη ρίγανη και το θυμάρι θα σας ακολουθεί.

Η Παναγία η Καστριανή είναι το μεγαλύτερο προσκύνημα στην Κέα και θεωρείται προστάτιδα του νησιού. Την ημέρα της γιορτής της, στις 15 Αυγούστου γίνεται μεγάλο πανηγύρι στο νησί. Είναι ο λόγος που αρκετοί επιλέγουν την Τζια ακόμη και για ημερήσια εκδρομή. Χτισμένη σε απόκρημνο λόφο, βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την παραλία του Οτζιά, 12 περίπου χιλιόμετρα από τη χώρα, στη βορειονατολική πλευρά του νησιού. Με θέα που κόβει την ανάσα, θα λέγαμε ότι το σημείο που βρίσκεται το ατελείωτο μπλε της θάλασσας συναντά το γαλάζιο του ουρανού.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, η ίδια η Παναγία υπέδειξε την τοποθεσία προσκυνήματός της πάνω στον επιβλητικό λόφο Καστρί. Στο σημείο αυτό βρέθηκε το 1700 η εικόνα της θαμμένη μες στη γη, από βοσκούς που παρατήρησαν τη νύχτα μια λάμψη στην κορυφή του υψώματος. Το 1708 έκτισαν εκεί ένα εκκλησάκι, όπου μέχρι σήμερα φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα, ενώ το 1910 χτίστηκε από πάνω του μεγάλος ναός για να χωρά το πλήθος των πιστών που καταφθάνουν να προσκυνήσουν την χάρη της.

Χτισμένη σ΄έναν ψηλό βράχο στο Κάστρο του Μανδρακίου στη Νίσυρο βρίσκεται η Μονή της Παναγίας της Σπηλιανής. Σύμφωνα με την παράδοση, το 1400 μ. Χ. ένας γεωργός ανακάλυψε μια μικρή εικόνα της Παναγίας, την οποία και μετέφερε στο ναό της Παναγίας της Ποταμίτισσας. Λίγες μέρες αργότερα όμως η εικόνα εξαφανίστηκε για να βρεθεί στη συνέχεια σε μια σπηλιά στην κορυφή ενός μεγάλου βράχου. Οι κάτοικοι την επέστρεψαν στο ναό αλλά το περιστατικό επαναλήφθηκε.

Για το λόγο αυτό αποφασίστηκε να χτιστεί στη σπηλιά μια εκκλησία όπως και έγινε λίγα χρόνια αργότερα. Ανεβαίνοντας ο επισκέπτης 130 σκαλοπάτια φτάνει στην ιερή σπηλιά και αντικρίζει το αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1725 μ.Χ. Επάνω σε αυτό εδράζονται οι εικόνες του Ιησού, της Θεοτόκου με το Βρέφος, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και του Αγίου Χαραλάμπου.

Η εικόνα της Παναγίας, επενδυμένη από ασήμι, είναι αμφιπρόσωπη: στο πίσω μέρος εικονίζεται ο Άγιος Νικόλαος ενώ στο άλλο η Παναγία με το Βρέφος, φιλοτεχνημένη με την τεχνοτροπία της ρώσικης σχολής. Λέγεται ότι στο αριστερό χέρι της Παναγίας βρίσκεται η μικρή εικόνα που είχε ανακαλυφθεί τον 13ο αιώνα μ.Χ. Η εικόνα είναι θαυματουργή, γι αυτό και τον 15 Αύγουστο πλήθος προσκυνητών επισκέπτεται το νησί.