Έντεκα μήνες αδιέξοδο, υπηρεσιακή κυβέρνηση και η χώρα σε κρίσιμη καμπή

Το Κόσοβο καλείται την Κυριακή να προσέλθει και πάλι στις κάλπες για βουλευτικές εκλογές, μια διαδικασία που δεν αποτελεί απλώς τακτική δημοκρατική πράξη αλλά κρίσιμο σταθμό σε μια από τις σοβαρότερες πολιτικές κρίσεις της μετανεωτερικής ιστορίας του. 

Η χώρα, που ανακήρυξε την ανεξαρτησία της το 2008, βιώνει πολιτικό αδιέξοδο επί έντεκα μήνες, κατά τη διάρκεια των οποίων λειτουργεί μόνο υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον πρωθυπουργό Άλμπιν Κούρτι, καθώς κανένα κόμμα δεν κατάφερε να σχηματίσει σταθερή κυβέρνηση μετά τις εκλογές του Φεβρουαρίου. 

Το αδιέξοδο πριν τις εκλογές

Τον Φεβρουάριο του 2025, οι εκλογές δεν απέφεραν αυτοδυναμία για κανένα κόμμα, με το κίνημα Vetëvendosje (LVV) του Κούρτι να συγκεντρώνει περίπου 42,3% των ψήφων και 48 έδρες από τις 120. 

Η έλλειψη πλειοψηφίας και οι διαφωνίες με άλλα κόμματα στο κοινοβούλιο οδήγησαν σε ατέρμονες προσπάθειες για τον σχηματισμό κυβέρνησης, οι οποίες απέτυχαν επανειλημμένως. Οι βουλευτές χρειάζονται 61 έδρες για να σχηματίσουν κυβέρνηση και να εκλέξουν πρόεδρο της Βουλής, όμως αυτή η διαδικασία καθυστέρησε μήνες, σε ορισμένες περιπτώσεις έως και 50 κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες χωρίς αποτέλεσμα. 

Αποτέλεσμα αυτού ήταν η παρατεταμένη υπηρεσιακή διακυβέρνηση, με τη χώρα να παραμένει χωρίς πλήρη πολιτικά όργανα και με παράλυση σημαντικών λειτουργιών του κράτους. Παράλληλα, έχουν υπάρξει επανειλημμένες αναφορές ότι η ανικανότητα για σχηματισμό κυβέρνησης έχει επιφέρει οικονομική και θεσμική κόπωση σε ολόκληρη τη χώρα. 

Στιγμές έντασης και πολιτική πόλωση

Η πολιτική πόλωση εντός του Κοσόβου δεν περιορίζεται στις κάλπες, αλλά αντανακλά βαθύτερες κοινωνικές και θεσμικές εντάσεις. Οι εξελίξεις μέχρι τώρα, με επαναληπτικές αποτυχημένες προσπάθειες για σχηματισμό κυβέρνησης, έχουν εντείνει τις ανησυχίες για το μέλλον. 

Η καθυστέρηση στον σχηματισμό κυβέρνησης έχει επίσης επιδείξει την αδυναμία συνεργασίας μεταξύ των κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων, με αποτέλεσμα η προοπτική για σταθερή πολιτική ηγεσία να παραμένει επισφαλής. Αναλυτές εκτιμούν ότι η κρίση έχει βαθύτερες ρίζες στην πολιτική κουλτούρα και στην έλλειψη κοινού τόπου μεταξύ των κομμάτων. 

Οι εκλογές της Κυριακής και η σημασία τους

Με τις εκλογές του Δεκεμβρίου 28 να έχουν προκηρυχθεί ως πρόωρες και επαναληπτικές, οι ψηφοφόροι του Κοσόβου καλούνται να δώσουν μια νέα εντολή στο κοινοβούλιο για να σπάσει το πολιτικό αδιέξοδο. 

Είναι η δεύτερη φορά μέσα στο 2025 που οι πολίτες ψηφίζουν για την ίδια κοινοβουλευτική σύνθεση, μια εξέλιξη που υποδηλώνει βαθιά κρίση θεσμών και πολιτικής σταθερότητας. 

Αν και το LVV αναμένεται να διατηρήσει ισχυρή θέση, οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η απόκτηση απαρτίας που να επιτρέπει ομαλό κυβερνητικό σχηματισμό παραμένει αβέβαιη. 

Πιέσεις, προκλήσεις και μετέωρη πολιτική κατάσταση

Η παρατεταμένη πολιτική κρίση έχει σοβαρές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για το Κόσοβο. Σε πολλές περιπτώσεις, η έλλειψη λειτουργικών θεσμών έχει οδηγήσει σε καθυστερήσεις σε ουσιώδεις αποφάσεις, καθώς χρηματοδοτήσεις και επενδύσεις τίθενται υπό αμφισβήτηση. 

Παράλληλα, οι εθνοτικές εντάσεις στο εσωτερικό της χώρας, ιδίως μεταξύ Αλβανών και Σέρβων κοινοτήτων, προσθέτουν ακόμα μεγαλύτερη πίεση στο πολιτικό σκηνικό. 

Η κρίση στο Κόσοβο λειτουργεί ως υπενθύμιση ότι ακόμη και νεότερα κράτη με ευρωπαϊκές φιλοδοξίες μπορούν να βρεθούν σε παρατεταμένη θεσμική δυσλειτουργία όταν δεν καταφέρνουν να γεφυρώσουν πολιτικές αντιθέσεις και να οικοδομήσουν σταθερή διακυβέρνηση.