Τι ειρωνεία που επιφυλάσσει η ιστορία, έτσι; Εκείνη η Γερμανία που κάποτε, υπό την αυστηρή επιτήρηση της Άνγκελα Μέρκελ και του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, κουνούσε το δάχτυλο με υπεροψία στην Ελλάδα, επιβάλλοντας σκληρά μνημόνια και οικονομική ασφυξία, σήμερα βρίσκεται η ίδια αντιμέτωπη με τη δική της «μαύρη τρύπα». Η χώρα που αυτοπαρουσιαζόταν ως το άτρωτο φρούριο της σταθερότητας, πλέον λυγίζει κάτω από ένα εφιαλτικό κύμα πτωχεύσεων, το οποίο σαρώνει την οικονομία της με μια ένταση που είχε να εμφανιστεί πάνω από μια δεκαετία. Η ειρωνεία είναι τραγική, ο τιμωρός του χθες μετατρέπεται στον ασθενή του σήμερα.
Ο χάρτης της απάτης! Πώς ο Ανεστίδης "φύτευε" χωράφια-φαντάσματα και θέριζε χιλιάδες ευρώ – Όλο το πόρισμα του εισαγγελέα
Μια «καταιγίδα» λουκέτων χωρίς προηγούμενο
Το πρώτο τρίμηνο του 2025 καταγράφεται ως το πλέον δραματικό των τελευταίων έντεκα ετών. Η «θύελλα των πτωχεύσεων», όπως τη χαρακτηρίζουν οι αναλυτές του Reuters και του Γερμανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου (DIHK), δεν είναι απλώς ένας αριθμός, αλλά ένας οικονομικός τυφώνας. Ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις –η ραχοκοκαλιά της γερμανικής αγοράς– βρίσκονται σε κατάσταση πανικού, με μία στις τρεις να τρέμει για το άμεσο μέλλον. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025, πάνω από 18.000 αιτήσεις πτώχευσης κατατέθηκαν στα γερμανικά δικαστήρια, σημειώνοντας μια τρομακτική αύξηση που ξεπερνά κάθε πρόβλεψη, όπως αναφέρει η Deutsche Welle.
Όσο πιο μικρή είναι μια επιχείρηση, τόσο πιο κοντά βρίσκεται στον γκρεμό. Ο καθηγητής Στέφεν Μίλερ του Ινστιτούτου Leibniz Halle (IWH) περιγράφει μια ζοφερή εικόνα όπου η πλειονότητα των επιχειρήσεων που καταρρέουν απασχολούν κατά μέσο όρο μόλις 10 άτομα. Αυτή η «καθαίρεση» των μικρών παικτών μεταφράζεται σε μια αιματοβαμμένη αγορά εργασίας. Οι εκτιμήσεις μιλούν για 170.000 έως 200.000 χαμένες θέσεις εργασίας μέσα στο 2025 – ένας αριθμός διπλάσιος από την προ-πανδημική περίοδο, που αποδεικνύει ότι το γερμανικό «θαύμα» έχει πλέον στερέψει.
Τα αίτια της παρακμής είναι, ενέργεια, πόλεμος και πολιτικά λάθη
Η γερμανική μηχανή δεν σταμάτησε τυχαία. Η επίμονη οικονομική αδυναμία των τελευταίων τριών ετών, οι δυσβάσταχτες τιμές της ενέργειας, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η βίαιη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, έχουν δημιουργήσει μια ασφυκτική θηλιά. Ο οικονομολόγος Κλάους Χάινερ Ρελ επισημαίνει ότι η γερμανική οικονομία παραμένει στάσιμη ή υποχωρεί, ενώ οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες και οι δασμοί μετατρέπουν τα ατομικά επιχειρηματικά σφάλματα σε άμεση καταστροφή. Η Γερμανία δεν «διδάσκει» πια· προσπαθεί απεγνωσμένα να επιβιώσει σε ένα περιβάλλον που η ίδια δεν μπορεί πλέον να ελέγξει.
Αν και ορισμένοι προσπαθούν να εμφανιστούν καθησυχαστικοί, μιλώντας για «επιστροφή στα φυσιολογικά επίπεδα», η πραγματικότητα παραμένει στο «κόκκινο». Ο Στέφεν Μίλερ προειδοποιεί ότι το 2026 θα συνεχίσει να κινείται στα ίδια εφιαλτικά ύψη με το 2025. Οι δομικές πληγές, όπως ο ανταγωνισμός από την Κίνα και η εξάρτηση από τις ΗΠΑ, παραμένουν ανοιχτές. Η αχτίδα ελπίδας για μια μικρή ανάπτυξη της τάξης του 1% φαντάζει ανίσχυρη μπροστά στον ωκεανό των προβλημάτων.
