Απαλλαγή από παλαιά χρέη που δεν έχουν βεβαιωθεί εντός δεκαετίας προβλέπει το θεσμικό πλαίσιο για τις ασφαλιστικές οφειλές προς τον e-ΕΦΚΑ προσφέροντας ουσιαστική διέξοδο σε χιλιάδες οφειλέτες, κυρίως μη μισθωτούς, που είχαν διακόψει κάθε διαδικασία συνταξιοδότησης λόγω ληξιπρόθεσμων εισφορών.

Με βάση τη διάταξη του άρθρου 6 του Ν. 4997/2022 και τις σχετικές εγκυκλίους του Φορέα, μειώνεται από 20 σε 10 έτη ο χρόνος εντός του οποίου ο e-ΕΦΚΑ οφείλει να βεβαιώσει και να επιδιώξει την είσπραξη απαιτήσεων από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές. Εφόσον μέσα στο διάστημα αυτό δεν έχει υπάρξει πράξη βεβαίωσης, ειδοποίηση ή άλλη ενέργεια που να διακόπτει την παραγραφή, οι οφειλές παραγράφονται οριστικά.

Η διάταξη έχει ιδιαίτερη σημασία για τους μη μισθωτούς (π.χ. πρώην ΟΑΕΕ, ΤΣΜΕΔΕ, ΟΓΑ), καθώς η παραγραφή εφαρμόζεται μόνο κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου και με τη συναίνεσή του για την απώλεια του αντίστοιχου χρόνου ασφάλισης. Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να υποβάλει τη σχετική αίτηση στην αρμόδια Τοπική Διεύθυνση του e-ΕΦΚΑ, κατόπιν ηλεκτρονικού ραντεβού μέσω της πλατφόρμας www.efka.gov.gr/rv ή της ενιαίας πύλης gov.gr, με χρήση των προσωπικών διαπιστευτηρίων Taxisnet.

Η νέα ρύθμιση επηρεάζει θετικά χιλιάδες ασφαλισμένους που διατηρούσαν οφειλές από το 2013 και παλαιότερα, καθώς τα περισσότερα από τα χρέη αυτά — εκτιμάται ότι αγγίζουν το 80% των ενεργών οφειλών προς τον ΕΦΚΑ — δεν είχαν ποτέ επισήμως βεβαιωθεί ή κοινοποιηθεί. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η δεκαετής παραγραφή θα περιοριστεί περαιτέρω σε πενταετία για οφειλές που γεννώνται από το 2026 και μετά.

Στον αντίποδα, προβλέπεται ρητά ότι οι μισθωτοί δεν επηρεάζονται από την παραγραφή εργοδοτικών χρεών, καθώς ο ασφαλιστικός τους χρόνος εξακολουθεί να αναγνωρίζεται κανονικά, ανεξαρτήτως της είσπραξης των αντίστοιχων εισφορών.

Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται επίσης για τους αυτοαπασχολούμενους που επιθυμούν την αναγνώριση του χρόνου ασφάλισης που αντιστοιχεί σε παραγεγραμμένα χρέη. Παρά την παραγραφή, τους δίνεται η δυνατότητα να καταβάλουν τις σχετικές εισφορές, προκειμένου να κατοχυρώσουν ασφαλιστικά δικαιώματα για το διάστημα αυτό.

Αντίστοιχα, για όσους έχουν ήδη ρυθμίσει χρέη πέραν της δεκαετίας, προβλέπεται ότι μετά από αίτησή τους το παραγεγραμμένο ποσό θα διαγράφεται από τη ρύθμιση και τα ποσά που έχουν καταβληθεί θα συμψηφίζονται με το υπόλοιπο της οφειλής.

Στο μεταξύ, οι εργοδοτικές οφειλές που αφορούν απασχόληση μισθωτών και προέρχονται από το πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ θα χαρακτηρίζονται σταδιακά ως παραγεγραμμένες μέσω νέας εσωτερικής αυτοματοποιημένης διαδικασίας του e-ΕΦΚΑ, η οποία βρίσκεται σε φάση υλοποίησης. Μέχρι τότε, η διαδικασία ελέγχου γίνεται επίσης κατόπιν αιτήματος των ενδιαφερομένων.

Τέλος, σε περιπτώσεις όπου απαιτείται η έκδοση Αποδεικτικού Ασφαλιστικής Ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου, οι οφειλέτες καλούνται να απευθύνονται στις υπηρεσίες του ΚΕΑΟ για τον έλεγχο των ενδεχόμενων παραγραφών και την επικαιροποίηση του ασφαλιστικού τους μητρώου.