Μετά τις πρόσφατες επιθέσεις του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών, το Ιράν πιθανότατα θα αναβαθμίσει τις συμβατικές αμυντικές και επιθετικές του δυνατότητες με τη βοήθεια της Κίνας.

Η Κίνα στο πλευρό του Ιράν

Παρά την πολυδιαφημισμένη 25ετή Ολοκληρωμένη Στρατηγική Συνεργασία Ιράν-Κίνας, Κινέζοι αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργού Εξωτερικών Wang Yi, επέκριναν τις ενέργειες του Ισραήλ, εκφράζοντας ανησυχία για την περιφερειακή αστάθεια.

και πρότεινε ένα πλαίσιο ειρήνης τεσσάρων σημείων, αποφεύγοντας τον  καταλογισμό άμεσης ευθύνης προς το Ισραήλ.

Η Κίνα ως γνωστόν διατηρεί οικονομικούς δεσμούς με το Ιράν, αλλά απέφυγε να παρέχει όπλα ή άμεση στρατιωτική βοήθεια, σύμφωνα με την μη παρεμβατική εξωτερική της πολιτική.

Παρά την χαμηλών τόνων προσέγγιση της Κίνας, οι παρατηρητές αεροσκαφών ισχυρίστηκαν ότι οι τακτικά προγραμματισμένες πτήσεις CARGOLUX από την Κίνα προς την Ευρώπη «σβήστηκαν» καθώς περνούσαν πάνω από την Τεχεράνη.

Είναι αμφίβολο ότι ο αερομεταφορέας, CARGOLUX, ένας κορυφαίος αερομεταφορέας φορτίου, θα αναλάμβανε το ρίσκο των κυρώσεων για να παραδώσει όπλα στο Ιράν, ανεξάρτητα από το ποσό που μπορεί να έχει προσφέρει η Κίνα να πληρώσει.

Η Ρωσία άφησε αβοήθητο το Ιράν στον πόλεμο κατά του Ισραήλ

Αν και η Ρωσία επικρίθηκε για την αδυναμία της να παράσχει στο Ιράν το σύστημα αεράμυνας S-400 (που παρέχεται στην Κίνα, τη Λευκορωσία, την Αλγερία και την Τουρκία) και τα μαχητικά αεροσκάφη Su-35 (που παρέχονται στην Κίνα, την Ινδία, την Αίγυπτο και την Ινδονησία), η Μόσχα μπορεί να δικαιολογηθεί, καθώς πολεμά το ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.

Ωστόσο, οι Ιρανοί δεν θα ξεχάσουν ότι βοήθησαν τη Ρωσία στην Ουκρανία, προμηθεύοντας το drone Shahed-136 με πλήρη μεταφορά τεχνολογίας που επέτρεψε την τοπική παραγωγή, καθώς και βαλλιστικούς πυραύλους.

Το Ιράν επιδιώκει να εξοπλιστεί από την Κίνα

Μια ιρανική αντιπροσωπεία κατευθύνθηκε στην Κίνα καθώς η ένταση στην Τεχεράνη παρουσίαζε ύφεση, καθώς πιθανότατα παρατήρησε πόσο καλά "τα πήγαν" τα κινεζικά αεροσκάφη και οι πύραυλοι στην πρόσφατη στρατιωτική αναμέτρηση Πακιστάν-Ινδίας.

Οι Ιρανοί φέρονται να θέλουν το μαχητικό αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων Chengdu J-10C που μπορεί να αναπτύξει τον πύραυλο μεγάλου βεληνεκούς PL-15, καθώς και προηγμένο εξοπλισμό Συστήματος Αερομεταφερόμενης Προειδοποίησης και Ελέγχου.

Η στάση των Αραβικών χωρών του κόλπου

Το Ισραήλ κάλεσε την Κίνα να πιέσει το Ιράν να περιορίσει τις στρατιωτικές και πυρηνικές του φιλοδοξίες, αν και το Πεκίνο είναι πιθανότερο να είναι δεκτικό στις ανησυχίες του Κατάρ, της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.

Οι Άραβες του Κόλπου μπορεί να ανησυχούν περισσότερο από ένα ανεξέλεγκτο Ισραήλ που αποτελεί την πηγή περιφερειακής αστάθειας (με τη συνενοχή των ΗΠΑ) παρά από ένα ανακάμπτον Ιράν, επομένως μπορεί να δώσουν το πράσινο φως στις πωλήσεις όπλων από το Πεκίνο για να υποστηρίξουν τις πρόσφατα βελτιωμένες σχέσεις τους με την Τεχεράνη.

Αν και η Κίνα ιστορικά βασιζόταν στην οικονομική διπλωματία, ίσως χρειαστεί να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο ως εταίρος ασφαλείας του Ιράν, εάν θέλει να διεκδικήσει νόμιμα την παγκόσμια ηγεσία.

Όλα αυτά τα περί «Να κερδίσουμε τον πόλεμο χωρίς να πολεμήσουμε» είναι σπουδαία, αλλά αν θέλει να βρίσκεται στην κορυφή του τραπεζιού, ένα έθνος πρέπει μερικές φορές να παρέχει στρατιωτική υποστήριξη στους συμμάχους, αντί να επικαλείται ένα έγγραφο Ολοκληρωμένης Στρατηγικής Συνεργασίας ως απόδειξη της καλής του πίστης ως αξιόπιστου εταίρου.

Η υποστήριξη του Ιράν αφορά την προστασία των επενδύσεων της Κίνας

Η υποστήριξη του Ιράν αφορά επίσης την προστασία των επενδύσεων της Κίνας στην περιοχή μέσω της Πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» (BRI).

Η Κίνα έχει επενδύσει 39 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, 62 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ στον Οικονομικό Διάδρομο Κίνας-Πακιστάν (CPEC) και έχει χρηματοδοτήσει 112 έργα στην Κεντρική Ασία στους τομείς των μεταφορών, της εξόρυξης, της ενέργειας και της μεταποίησης, με αυξανόμενη έμφαση στην τεχνολογία και τις πράσινες υποδομές.

Η στρατιωτική συνεργασία Κίνας-Πακιστάν

Η Κίνα είναι ο κύριος στρατιωτικός προμηθευτής του Πακιστάν, προμηθεύοντας το Ισλαμαμπάντ με κύρια άρματα μάχης, μαχητικά αεροσκάφη, φρεγάτες, συστήματα πυραύλων εδάφους-αέρος και ένα κατασκοπευτικό πλοίο, αντιπροσωπεύοντας το 81% των εισαγωγών του Πακιστάν από το 2020 έως το 2024 και το 63% των παγκόσμιων εξαγωγών όπλων της Κίνας.

Τα κράτη της Κεντρικής Ασίας έχουν αρχίσει να αγοράζουν κινεζικά όπλα για να διαφοροποιήσουν τις εισαγωγές, καθώς οι Ρώσοι προμηθευτές είναι απασχολημένοι με τον εφοδιασμό του πολέμου της Ρωσίας με το ΝΑΤΟ.

Πρόσφατα, η Κίνα πούλησε μη επανδρωμένα αεροσκάφη και αντιαεροπορικά συστήματα στο Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν, και το Ουζμπεκιστάν εξετάζει την αγορά κινεζικής/πακιστανικής κατασκευής μαχητικών αεροσκαφών πολλαπλών ρόλων JF-17, τα οποία είναι πιθανώς φθηνότερα και πιο εύκολα στη συντήρηση από τις δυτικές προσφορές.

Έτσι, η Κίνα είναι ένας πιθανός βασικός προμηθευτής όπλων για τη ζώνη των χωρών που εκτείνονται από το Πακιστάν στο Ιράν και στη συνέχεια στην Κεντρική Ασία.

Εάν το Πεκίνο δεν αποφύγει τις πολιτικές δεσμεύσεις που συνοδεύουν τις πωλήσεις όπλων, ακόμη και αν δεν υπάρχει αμοιβαίο αμυντικό σύμφωνο, θα αποκομίσει τα οφέλη της αυξημένης ευθύνης και της ικανοποίησης των προσδοκιών των νέων εταίρων του.

Ένα επόμενο βήμα θα ήταν να προταθεί ένα δίκτυο ραντάρ από το Πακιστάν μέχρι τον Καύκασο. Θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος ενός βελτιωμένου περιφερειακού συστήματος ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας που βασίζεται σε κυβερνητικό πρωτεύον ραντάρ.

Αυτή η ρύθμιση θα μπορούσε να ανιχνεύσει δυτικά, δηλαδή αμερικανικά και ισραηλινά, στρατιωτικά αεροσκάφη, και να προειδοποιήσει το Ιράν, το Πακιστάν και τις δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας για την επόμενη επίθεση, η οποία θα προστατεύσει την ασφάλεια της πολιτικής αεροπορίας στην περιοχή.

Το Ιράν μπορεί να έχει ήδη παραλάβει κινεζικές συστοιχίες πυραύλων εδάφους-αέρος, κάτι που μπορεί να είναι η αιτία της ανησυχίας του Ισραήλ. Το Ιράν παρέλαβε πυραύλους κρουζ HY-2 Silkworm από την Κίνα στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και αργότερα εξασφάλισε πυραύλους κρουζ κατά πλοίων C801 στο πλαίσιο του σχεδίου του για δυνατότητα κατά της πρόσβασης/άρνησης περιοχής, ώστε η κινεζική στρατιωτική βοήθεια προς το Ιράν κατά τη διάρκεια εχθροπραξιών να μην είναι τόσο μια νέα πολιτική όσο μια αναβίωση της προηγούμενης πρακτικής.

Η Κίνα πρέπει να βιαστεί στην περίπτωση του Ιράν

Η Κίνα θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα, καθώς ο πόλεμος ΝΑΤΟ-Ρωσίας στην Ουκρανία πλησιάζει στο τέλος του και η Ρωσία σύντομα θα έχει τον χρόνο και τους πόρους να επικεντρωθεί στη νότια πλευρά της.

Και η Ρωσία έχει παρεμφερή σχέδια, αφού τον Ιούλιο, ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε επίσημα την κυβέρνηση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, μια κίνηση που έχει μεγαλύτερο βάρος από τη δημόσια συνάντηση του Xi με τον πρέσβη των Ταλιμπάν τον Ιανουάριο του 2024.

Βοηθώντας το Ιράν να ανοικοδομήσει και να εκσυγχρονίσει την επιθετική και αμυντική στρατιωτική του ικανότητα, η Κίνα έχει μια δεύτερη ευκαιρία να τηρήσει τις υποσχέσεις της προς την Τεχεράνη και να αποδείξει στην Αφρική και την Κεντρική Ασία ότι είναι κάτι περισσότερο από ένας καλός φίλος.

Αλλά το Πεκίνο πρέπει να επανεξετάσει τα όρια της μη παρεμβατικής εξωτερικής πολιτικής του, μιας προσεκτικής πολιτικής που ήταν ικανοποιητική για μια αναπτυσσόμενη χώρα, αλλά μπορεί να μην ταιριάζει στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και κορυφαίο εμπορικό εταίρο 120 χωρών που φιλοδοξεί να αναλάβει την παγκόσμια ηγεσία.